آیا در خصوص چک های بلامحل متعلق به شرکت ها ،علاوه بر شخصیت حقوقی شرکت ، امضادار مجاز شرکت که چک را امضا و صادره کرده،مسئول است؟

در پاسخ به سوال فوق الذکر ضروری است در ابتدای به ساکن مروری بر ماده 19 قانون صدور چک مصوب 1355/4/16 داشته باشیم:

در صورتی که چک به وکالت یا نمایندگی از طرف صاحب حساب اعم از شخص حقیقی یا حقوقی صادر شده باشد، صادرکننده چک و صاحب امضاء متضامناً مسئول پرداخت وجه چک بوده و اجراییه و حکم ضرر و زیان بر اساس تضامن علیه هر دو نفر صادر می‌شود. به علاوه امضاکننده چک طبق مقررات این قانون مسئولیت کیفری خواهد داشت مگر اینکه ثابت نماید که عدم پرداخت مستند به عمل صاحب حساب یا وکیل یا نماینده بعدی او است،‌ که در این صورت کسی که موجب عدم پرداخت شده از نظر کیفری مسئول خواهد بود.

-با در نظر گرفتن ماده فوق الاشاره می توان گفت در صورتی که چکی صادر و منجر به عدم پرداخت شده ، یعنی بلامحل باشد، صادرکننده یا امضا کننده چک (یعنی مدیری که صاحب امضای مجاز شرکت بوده و چک متعلق به شرکت را صادر و امضا نموده است) و شخصیت حقوقی شرکت از نظر حقوقی مسئولیت تضامنی دارند به این معنا که طلبکار یا دارنده چک می تواند وجه چک را از محل دارایی شرکت و نیز از اموال مدیر صاحب امضای مجاز شرکت که چک را امضا کرده است، مطالبه و وصول نماید به بیانی دیگر در مورد چک های بلا محل متعلق به شرکت ها (اشخاص حقوقی) ، صاحب حساب(شخصیت حقوقی شرکت) و امضا کننده چک (صاحب امضای مجاز شرکت که چک را امضا و صادر نموده است) دارای مسئولیت تضامنی می باشند و هر دوی آنها متعهد به پرداخت وجه چک می باشند.

-از نظر کیفری نیز باید گفت که مسئولیت صدور چک بلا محل فقط متوجه صاحب امضای مجازی است که چک متعلق به شرکت را امضا و صادر کرده است به این معنا که مسئولیت کیفری متوجه شخص حقوقی نمی شود مگر اینکه امضا کننده چک ثابت نماید که عدم پرداخت مستند به عمل صاحب حساب (شرکت) یا وکیل و نماینده بعدی اوست که د راین صورت کسی که موجب عدم پرداخت شده است از لحاظ کیفری مسئول خواهد بود.