اقامتگاه (مواد 1002 تا 1010 ق.م)

اقامتگاه عبارت است از محلی که شخص در آنجا سکونت داشته باشد و مرکز امور مهم اونیز آنجا باشد که مهم مرکز امور است و در صورتی که محل سکونت شخص جدای از مرکز امور مهم او باشد مرکز امور مهم ملاک تعیین اقامتگاه می باشد. - اقامتگاه سه نوع اختیاری، اجباری(قانونی) و قراردادی است : 

 

اقامتگاه اختیاری همان مرکز امور مهم شخص است.اقامتگاه اجباری یا قانونی در مورد بعضی از اشخاص با در نظر گرفتن ارتباط و وابستگی آنان به شهر دیگر یا شغل و مقام آنان بدون اینکه  اراده آنان دخالت داشته باشد، تعیین می گردد.

اشخاصی که اقامتگاه اجباری یا قانونی دارند عبارتندز: زن شوهردار،محجور، مامورین دولت، افراد نظامی و خدمه که به ترتیب اقامتگاه آنان عبارت است از اقامتگاه شوهر، اقامتگاه سرپرست، محل کار،پادگان نظامی و اقامتگاه خدمه همان اقامتگاه مخدوم است.البته به شرطی که خدمه کبیر بوده و در منزل مخدوم سکونت داشته باشد.

اقامتگاه قراردادی زمانی است که دو شخص در ضمن معامله ای توافق کنند که دعاوی راجع به آن معامله یا اجرای تعهدات حاصله از آن قرارداد معین، محل دیگری غیر از اقامتگاه حقیقی خود انتخاب شود یا در دادگاه محل دیگری را برای ابلاغ اوراق دادرسی خود معرفی می کنند که این اقامتگاه  تنها در مورد آن معامله و آن دعوا موثر است.البته اقامتگاه قراردادی، در دادگاه زمانی معتبر است که در همان حوزه قضایی باشد.

در مورد اشخاص حقوقی اقامتگاه آنان نیز مرکز امور مهم است. البته باید توجه داشت که اشخاص حقوقی بر خلاف اشخاص حقیقی به دو دسته تجاری و غیر تجاری تقسیم می شوند که اقامتگاه اشخاص حقوقی تجاری محلی است که اداره امور اداری آن ها آنجاست که به نوعی همان مرکز امور مهم است.