بعضا در موارد مختلف شنیده ایم که شخص در خصوص حق خود گذشت کرده است یا در مورد امری رضایت داده است و ...
حال باید بدانیم که "گذشت" ماهیتا ایقاعی است که در امور کیفری کاربرد دارد ولی "رضایت" ایقاعی است که در امور حقوقی به کار می رود.
واژگان صدرالذکر با توجه به مرجع قضایی مربوطه مورد استفاده نیز قرار می گیرند که معنای هر یک از آن ها به شرح ذیل می باشد :
به طور کلی استفاده از نام کوچک دیگری هیچ منع قانونی ندارد اما در خصوص نام خانوادگی ضوابطی وجود دارد که به بررسی آنها می پردازیم.
- زوجه می تواند با موافقت همسر خود تا زمانی که در قید زوجیت است از نام خانوادگی همسر خود بدون رعایت حق تقدم استفاد کند و در صورت طلاق ادامه استفاده از نام خانوادگی منوط به اجازه همسر خواهد بود. در صورت فوت شوهر ، زوجه می تواند کماکان از نام خانوادگی همسر متوفایش استفاده نماید یا به نام خانوادگی خود برگردد. البته بعد از وقوع طلاق یا فسخ نکاح در مورد قبل در صورت درخواست یکی از زوجین نام خانوادگی زوجه به نام خانوادگی قبلی خود برگشت داده می شود.
-زوج اگر بخواهد از نام خانوادگی زوجه استفاده نماید، باید از دارنده حق تقدم اجازه بگیرد اعم از اینکه دارنده حق تقدم زوجه باشد یا اشخاص دیگر.
البته در صورتی که شوهر با اجازه دارنده حق تقدم نام خانوادگی زن را انتخاب کند ، نام خانوادگی خود را از دست می دهد اما در مورد زن اینگونه نیست و همانطور که دیدیم زوجه می تواند به نام خانوادگی خود برگردد.
(مستفاد از مواد 41 و 42 قانون ثبت احوال)
یکی از مصادیق این قاعده در قانون مدنی مواد 614 و 613 می باشد . به بیانی دیگر هنگامی که می گوییم امین ضامن نیست مگر در صورت تعدی و تفریط این خود نیز بازتابی از قاعده ائتمان می باشد.
علی ایحال قاعده صدرالذکر به شرح ذیل می باشد :
(( الامین لا یضمن )) یا (( لیس علی الامین الاالیمین))
ترجمه : (( امین ضامن نیست )) یا (( بر امین چیزی جز سوگند لازم نیست )).
(القواعد الفقهیه ، ج 2، ص 4 تا 16)
یکی از دوستان من باب نحوه انجام کارها مرقومه ای ارزشمند نقل قول کرده است که بیان آن در اینجا خالی از لطف نبوده و عمل به آن جامعه ما را گلستان خواهد کرد.